تغذیه در دوران بارداری

دوران بارداری، یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین مراحل زندگی هر زن است. در این مرحله، تامین نیازهای تغذیه‌ای مادر و جنین از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. مصرف مواد مغذی مناسب، شامل پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی و کربوهیدرات‌ها، برای رشد و تکامل سالم جنین بسیار حائز اهمیت است. با تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد، نیاز به مواد مغذی مادر نیز افزایش می‌یابد. تغذیه مناسب در طول بارداری نه تنها برای سلامت مادر و رشد و تکامل جنین بسیار مهم است، بلکه می‌تواند در پیشگیری از بسیاری از مشکلات و عوارض دوران بارداری نیز نقش داشته باشد.  برای اطلاعات بیشتر می توانید به سایت هارمونی سنتر مراجعه کرده و در دوره تغذیه در دوران بارداری شرکت کنید.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین جنبه‌های تغذیه در دوران بارداری اشاره می‌کنیم:

اهمیت تغذیه در دوران بارداری:

• تأمین مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و تکامل جنین

• پیشگیری از کمبودهای تغذیه‌ای در مادر و جنین

• کمک به پیشگیری از عوارض بارداری مانند پره‌اکلامپسی، دیابت بارداری و زایمان زودرس

• کمک به تقویت سیستم ایمنی مادر

• تأمین انرژی مورد نیاز برای مادر در طول دوران بارداری

• کمک به کاهش عوارض دوران بارداری مانند تهوع، یبوست و برخی دردهای مفصلی

• تأثیر مثبت بر سلامت مادر و نوزاد در دوران شیردهی

اصول تغذیه در دوران بارداری:

• تأمین کالری مورد نیاز: زنان باردار به طور متوسط به 300-350 کیلوکالری اضافی در روز نیاز دارند. این نیاز به تدریج در طول دوران بارداری افزایش می‌یابد.

• افزایش مصرف پروتئین: میزان پروتئین مورد نیاز در دوران بارداری به 1.1 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن افزایش می‌یابد که معادل 71 گرم پروتئین در روز است.

• افزایش مصرف کربوهیدرات‌ها: مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده مانند نشاسته‌ها، سبزیجات و میوه‌ها توصیه می‌شود.

• افزایش مصرف چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌های گیاهی، آووکادو، آجیل و دانه‌ها توصیه می‌شود.

• تأمین ریزمغذی‌ها: ریزمغذی‌های مهمی مانند آهن، کلسیم، فولات، ویتامین D و امگا-3 باید در برنامه غذایی مادران باردار قرار گیرند.

• افزایش مصرف مایعات: مصرف آب کافی در طول دوران بارداری بسیار مهم است و به میزان 8-10 لیوان در روز توصیه می‌شود.

• رعایت بهداشت غذایی: استفاده از مواد غذایی تازه و بهداشتی، پرهیز از غذاهای آماده و نیمه آماده و رعایت اصول بهداشتی در تهیه و نگهداری غذا از اهمیت بالایی برخوردار است.

نکات تغذیه‌ای در طول سه ماهه بارداری:

• سه ماهه اول: در این مرحله توصیه می‌شود مصرف چربی‌ها و مایعات افزایش یابد. همچنین دریافت کافی فولات بسیار مهم است. افزایش مصرف مواد مغذی مانند مصرف پروتئین، آهن، فولات، کلسیم، ویتامین C و ویتامین D برای رشد و نمو جنین و استفاده از مکمل های دوران بارداری توصیه می شود. در سه ماه اول نیازی به افزایش چشمگیر کالری نیست (حدود 150-300 کالری بیشتر) و افزایش تدریجی کالری در طی بارداری باید رعایت شود. همچنین اجتناب از برخی مواد مانند پرهیز از مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر و محدود کردن مصرف کافئین و پرهیز از برخی مواد خام مثل پنیر غیرپاستوریزه، گوشت نیم پز و ماهی های پرمتیل جیوه توصیه می شود.

در این مدت توصیه به افزایش مصرف مایعات و پرهیز از نوشیدنی های شیرین و پرکالری می شود و مادر باردار باید برنامه غذایی متنوع و متعادل شامل  استفاده از غذاهای متنوع از همه گروه های غذایی، اجتناب از رژیم های غذایی شدید و ناسالم داشته باشد.

• سه ماهه دوم: در این مرحله بدن مادر باردار با افزایش نیاز به انرژی و مواد مغذی نیاز به کالری بیشتری خواهد داشت (حدود 340-450 کالری اضافه در روز) همچنین افزایش مصرف پروتئین، آهن، فولات، کلسیم و امگا-3 ضروری است و مصرف مکمل‌های دوران بارداری شامل ادامه مصرف مکمل‌های چند ویتامینه و مواد معدنی مورد نیاز، مصرف مکمل آهن برای پیشگیری از کم‌خونی می باشد. باید افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از کلسیم شامل لبنیات، ماهی‌های استخوان‌دار، سبزی‌های برگ سبز صورت بگیرد که برای رشد استخوان‌ها و دندان‌ها مهم است. 

همچنین مواد غذایی سرشار از امگا-3 شامل ماهی‌های چرب، روغن‌های گیاهی، آووکادو، تخم‌مرغ که برای رشد مغز و بینایی جنین مفید است مصرف شود.

باید در این سه ماه توجه  ویژه به ایمنی و بهداشت داشت از جمله پرهیز از مصرف مواد غذایی خام یا نپخته، شست‌وشوی کامل میوه‌ها و سبزی‌ها.

 به علاوه داشتن وعده‌های غذایی متنوع و متعادل شامل مصرف غذاهای سالم از همه      گروه‌های غذایی، اجتناب از رژیم‌های غذایی محدود کننده باید رعایت شود.

• سه ماهه سوم: در این مرحله نیاز به دریافت کالری و مواد مغذی به طور چشمگیری افزایش می‌یابد(حدود 450-500 کالری اضافه در روز).  افزایش مصرف پروتئین، آهن، کلسیم، روی و امگا-3 ضروری است. مکمل‌های دوران بارداری در این مرحله به صورت ادامه مصرف مکمل‌های چند ویتامینه و مواد معدنی مورد نیاز، مصرف مکمل آهن برای پیشگیری از کم‌خونی است.

همچنین در این دوره با افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از کلسیم روبرو خواهیم بود از جمله لبنیات، ماهی‌های استخوان‌دار، سبزی‌های برگ سبز که برای رشد استخوان‌ها و دندان‌ها مهم است و مصرف مواد غذایی سرشار از امگا-3 شامل ماهی‌های چرب، روغن‌های گیاهی، آووکادو، تخم‌مرغ که برای رشد مغز و بینایی جنین مفید هستند. همچنین مانند سه ماه قبل توجه به ایمنی و بهداشت ضروری بوده از جمله پرهیز از مصرف مواد غذایی خام یا نپخته و شست‌وشوی کامل میوه‌ها و سبزی‌ها

داشتن وعده‌های غذایی متنوع و متعادل هم مهم بوده از جمله مصرف غذاهای سالم و متنوع از همه گروه‌های غذایی، اجتناب از رژیم‌های غذایی محدود کننده می باشد.

مصرف مایعات کافی و افزایش مصرف آب و مایعات سالم و پرهیز از نوشیدنی‌های شیرین و کافئین‌دارنیز بسیار حیاتی است.

نتیجه گیری

بنابراین، تغذیه مناسب در دوران بارداری نه تنها برای سلامت مادر و جنین اهمیت حیاتی دارد، بلکه می‌تواند در پیشگیری از بسیاری از مشکلات دوران بارداری نیز مؤثر باشد. توجه به اصول تغذیه‌ای و مصرف مکمل‌های ضروری در این دوران می‌تواند به سلامت مادر و نوزاد کمک شایانی کند.  یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامین ها، مواد معدنی و کربوهیدرات ها، میتواند به تأمین نیازهای تغذیه ای مادر و رشد و تکامل جنین کمک کند. همچنین، اجتناب از مصرف برخی مواد مضر، مانند الکل و مواد مخدر، بسیار حائز اهمیت است.

در سایت ریسرچمد می توانید انواع نکات تغذیه ای را مشاهده کرده و همچنین در صورت نیاز به هر گونه کمک در زمینه مقاله نویسی پزشکی، این سایت آماده ارائه خدمات به شما است.